در دنیای پرشتاب صنعت و ساخت و ساز، جوشکاری آرگون یا جوشکاری TIG به عنوان یکی از دقیق‌ترین و باکیفیت‌ترین روش‌های اتصال فلزات شناخته می‌شود. این فرآیند، با استفاده از قوس الکتریکی و گاز محافظ آرگون، امکان ایجاد جوش‌هایی تمیز، محکم و بدون پاشش را فراهم می‌آورد. اما برای انجام این فرآیند تخصصی، نیاز به تجهیزات جوشکاری آرگون کامل و دقیق است.
این مقاله، راهنمای جامع و کاملی برای آشنایی با تجهیزات جوشکاری آرگون و لوازم جوشکاری آرگون است. از معرفی دستگاه جوش اصلی گرفته تا جزئیات مربوط به خرید الکترودها، تورچ‌ها و لوازم جانبی، همه چیز در مورد لوازم جوشکاری آرگون اینجا پوشش داده شده است. اگر به دنبال اطلاعاتی در مورد خرید، استفاده یا نگهداری از تجهیزات جوشکاری TIG هستید، در جای درستی قرار دارید.
تجهیزات جوشکاری آرگون چیست؟
تجهیزات جوشکاری آرگون یا TIG (Tungsten Inert Gas)، مجموعه‌ای از ابزارها و لوازم است که برای انجام فرآیند جوشکاری با استفاده از گاز محافظ آرگون به کار می‌روند. این فرآیند، به دلیل کیفیت بالای جوش، برای فلزات حساسی مانند استیل، آلومینیوم و تیتانیوم بسیار مناسب است. برای انجام این نوع جوشکاری، باید از تجهیزاتی استفاده کرد که دقت و کنترل لازم را فراهم کنند. این تجهیزات شامل اجزای اصلی مانند دستگاه جوش TIG، تورچ جوشکاری، سیلندر گاز آرگون و رگولاتور گاز می‌شوند که هر کدام نقش حیاتی در فرآیند جوشکاری ایفا می‌کنند.
اجزای اصلی تجهیزات جوشکاری آرگون
- دستگاه جوش TIG: منبع اصلی قدرت برای تولید قوس الکتریکی. این دستگاه‌ها معمولاً امکان تنظیمات دقیق جریان و ولتاژ را فراهم می‌کنند.
- تورچ جوشکاری: ابزاری که الکترود تنگستن را نگه می‌دارد و گاز محافظ را به محل جوشکاری هدایت می‌کند.
- سیلندر گاز آرگون: منبع گاز محافظ که از جوش در برابر آلودگی‌های جوی محافظت می‌کند.
- رگولاتور گاز: برای کنترل و تنظیم فشار گاز خروجی از سیلندر.
دستگاه جوش آرگون (TIG) چیست و چه انواعی دارد؟
دستگاه جوش آرگون، بخش مهم مجموعه تجهیزات جوشکاری TIG است. این دستگاه، وظیفه تأمین جریان الکتریکی لازم برای ایجاد و نگهداری قوس را بر عهده دارد. دستگاه‌های جوش آرگون در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. انتخاب نوع دستگاه، بستگی به نوع پروژه، فلز مورد جوشکاری و میزان دقت مورد نیاز دارد.
بیشتر بخوانید: جوشکاری پروفیل سبک چیست؟
انواع دستگاه جوش TIG
دستگاه جوش TIG با جریان DC: این نوع دستگاه‌ها برای جوشکاری فولادهای کربنی، استنلس استیل، مس و تیتانیوم مناسب هستند. جریان DC باعث نفوذ عمیق‌تر و پایدارتر قوس می‌شود.
دستگاه جوش TIG با جریان AC/DC: این دستگاه‌ها توانایی جوشکاری با هر دو جریان AC و DC را دارند. جوشکاری با جریان AC برای فلزاتی مانند آلومینیوم و منیزیم که دارای لایه اکسید روی سطح هستند، ضروری است.
دستگاه جوش TIG اینورتر: دستگاه‌های اینورتر کوچک، سبک و کم‌مصرف هستند. این دستگاه‌ها امکانات بیشتری مانند تنظیم فرکانس و پالس را فراهم می‌کنند که کنترل جوشکاری را به شدت افزایش می‌دهد.
تورچ جوشکاری آرگون؛ مهم‌ترین وسایل جوشکاری در دستان جوشکار
تورچ جوشکاری آرگون، ابزاری است که جوشکار به طور مستقیم با آن کار می‌کند. این ابزار، الکترود تنگستن را نگه می‌دارد و گاز محافظ را به محل جوش هدایت می‌کند. طراحی و کیفیت تورچ، نقش مهمی در راحتی و دقت کار جوشکار دارد. تورچ‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام برای کاربردهای خاصی مناسب هستند.
اجزای تورچ جوشکاری
- بدنه تورچ: قسمت اصلی که جوشکار آن را در دست می‌گیرد.
- گردنه (Collet): برای نگهداری الکترود تنگستن.
- الکترود تنگستن: نقطه اصلی ایجاد قوس.
- کلاهک (Cap): برای محکم کردن الکترود.
- سری یا نازل گاز: برای هدایت گاز محافظ.
انواع تورچ TIG
انواع تورچ tig شامل موارد زیر می شود:
- تورچ هوا خنک: برای جریان‌های پایین و جوشکاری‌های سبک مناسب هستند. این تورچ‌ها به سیستم خنک‌کننده جداگانه نیاز ندارند.
- تورچ آب خنک: برای جریان‌های بالا و جوشکاری‌های سنگین مناسب هستند. این تورچ‌ها با استفاده از آب، حرارت را از تورچ دور می‌کنند تا از آسیب دیدن آن جلوگیری شود.
در سایت tikweld در این رابطه اینگونه آمده است:
1. Argon Welding Machines (TIG Machines)
The TIG welding machine is the core of the process. Modern TIG machines allow welders to adjust current types (AC/DC) and amperage easily, providing flexibility for various welding applications. Key features to look for include adjustable pulse settings and smooth arc starts.
2. Electrodes (Types and Selection)
The electrode used in TIG welding is made of tungsten, a durable material with a high melting point. There are different types of tungsten electrodes, each suited for specific materials and conditions:
- Pure tungsten electrodes are used for aluminium and magnesium.
- Thoriated tungsten electrodes (often 2% Thoriated) are common for steels and other metals due to their durability and reliable arc starting.
۱. دستگاه‌های جوشکاری آرگون (دستگاه‌های TIG) دستگاه جوشکاری TIG هسته اصلی این فرآیند است. دستگاه‌های مدرن TIG به جوشکاران این امکان را می‌دهند که انواع جریان (AC/DC) و آمپراژ را به راحتی تنظیم کنند و انعطاف‌پذیری را برای کاربردهای مختلف جوشکاری فراهم می‌کنند. ویژگی‌های کلیدی که باید به دنبال آنها باشید شامل تنظیمات پالس قابل تنظیم و شروع قوس نرم است. ۲. الکترودها (انواع و انتخاب) الکترود مورد استفاده در جوشکاری TIG از تنگستن ساخته شده است، ماده‌ای بادوام با نقطه ذوب بالا. انواع مختلفی از الکترودهای تنگستن وجود دارد که هر کدام برای مواد و شرایط خاص مناسب هستند: الکترودهای تنگستن خالص برای آلومینیوم و منیزیم استفاده می‌شوند. الکترودهای تنگستن توریم‌دار (اغلب ۲٪ توریم‌دار) به دلیل دوام و شروع قوس قابل اعتماد، برای فولادها و سایر فلزات رایج هستند.
نقش گاز محافظ در جوشکاری آرگون
گاز محافظ در جوشکاری آرگون یا TIG، نقشی فراتر از یک عامل ساده دارد؛ این گاز به عنوان یک سپر نامرئی، از حوضچه جوش و الکترود تنگستن در برابر تأثیرات مخرب جو اتمسفر محافظت می‌کند. اکسیژن، نیتروژن و رطوبت موجود در هوا می‌توانند با فلز مذاب واکنش داده و باعث ایجاد آلودگی، تخلخل، و کاهش استحکام جوش شوند. گاز آرگون به دلیل خنثی بودن (بی‌اثر بودن)، با فلزات واکنش نمی‌دهد و یک محیط پایدار و محافظ ایجاد می‌کند.
اهمیت گاز محافظ در جوشکاری TIG
- جلوگیری از اکسیداسیون: آرگون از تماس اکسیژن با فلز مذاب جلوگیری کرده و مانع از تشکیل اکسیدهای مضر می‌شود.
- پایداری قوس: حضور گاز آرگون به پایداری قوس الکتریکی کمک می‌کند و باعث می‌شود جوش یکنواخت و باکیفیت‌تری حاصل شود.
- تمیزی جوش: استفاده از گاز محافظ مناسب، جوشی تمیز و بدون سرباره و پاشش ایجاد می‌کند که نیاز به تمیزکاری پس از جوشکاری را به حداقل می‌رساند.
نکات کلیدی برای خرید تجهیزات جوشکاری آرگون
انتخاب و خرید وسایل جوشکاری آرگون، یک سرمایه‌گذاری مهم است که باید با دقت و آگاهی انجام شود. با توجه به تنوع محصولات در بازار، داشتن یک چک‌لیست مشخص می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین گزینه را برای نیازهای خود انتخاب کنید.
- نوع دستگاه جوش: اگر قصد جوشکاری آلومینیوم را دارید، حتماً باید دستگاهی با قابلیت جریان AC/DC تهیه کنید. در غیر این صورت، دستگاه‌های DC برای فولادها و استیل مناسب‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر هستند.
- توان و جریان دستگاه: توان دستگاه را بر اساس ضخامت فلزاتی که قصد جوشکاری آنها را دارید، انتخاب کنید. برای کارهای سنگین و جوشکاری فلزات ضخیم، به دستگاه‌هایی با جریان بالاتر نیاز دارید.
- کیفیت تورچ و لوازم جانبی: به کیفیت ساخت تورچ، کابل‌ها و اتصالات دقت کنید. تورچ‌های باکیفیت، عمر طولانی‌تری دارند و کار با آنها راحت‌تر است.
- بررسی گارانتی و خدمات پس از فروش: از آنجا که تجهیزات جوشکاری ممکن است نیاز به تعمیر و نگهداری داشته باشند، خرید از برندهایی که خدمات پس از فروش مناسبی ارائه می‌دهند، بسیار حائز اهمیت است.
- لوازم ایمنی: هرگز از خرید لوازم ایمنی مانند کلاه و عینک جوشکاری، دستکش و لباس کار غافل نشوید. این لوازم از شما در برابر خطرات جوشکاری محافظت می‌کنند.
آموزش‌های مقدماتی جوشکاری TIG برای مبتدیان
اگر به تازگی وارد دنیای جوشکاری TIG شده‌اید، باید بدانید که این فرآیند نیاز به تمرین و صبر دارد. در ابتدا، ممکن است با چالش‌هایی روبرو شوید، اما با رعایت چند نکته ساده، می‌توانید پیشرفت چشمگیری داشته باشید.
مراحل مقدماتی جوشکاری TIG
تنظیمات دستگاه: با تنظیمات جریان، ولتاژ و میزان گاز محافظ آشنا شوید و آنها را بر اساس ضخامت قطعه کار تنظیم کنید.
آماده‌سازی الکترود: نوک الکترود تنگستن را به درستی تیز کنید. برای جوشکاری DC، نوک تیز و برای جوشکاری AC، نوک گرد مناسب است.
کنترل قوس: تمرین کنید که قوس را با فاصله مناسبی از قطعه کار نگه دارید. فاصله زیاد باعث پاشش و ناپایداری قوس می‌شود.
استفاده از فیلر: برای پر کردن شکاف‌ها، از میله فیلر استفاده کنید. میله را به آرامی و با زاویه مناسب به حوضچه جوش اضافه کنید.
پرهیز از آلودگی: همیشه مطمئن شوید که الکترود و میله فیلر تمیز هستند تا از آلودگی جوش جلوگیری شود.
الکترود تنگستن؛ نوک پیکان جوشکاری آرگون
الکترود تنگستن، ماده‌ای غیرمصرفی است که در جوشکاری TIG برای ایجاد قوس الکتریکی استفاده می‌شود. این الکترودها از فلز تنگستن خالص یا آلیاژهای آن ساخته شده‌اند. انتخاب نوع و قطر الکترود، بر کیفیت و دقت جوش تاثیر مستقیم دارد.
انواع الکترود تنگستن
الکترود تنگستن خالص (WP): با نوک سبز رنگ، برای جوشکاری آلومینیوم و منیزیم با جریان AC مناسب است.
الکترود تنگستن توریم‌دار (WT20): با نوک قرمز رنگ، برای جوشکاری فولادهای کربنی و استنلس استیل با جریان DC مناسب است.
الکترود تنگستن لانتانیم‌دار (WL20): با نوک آبی رنگ، جایگزین مناسبی برای توریم‌دار است و برای جوشکاری با هر دو جریان AC و DC مناسب است.
گاز محافظ آرگون و رگولاتور؛ محافظت از جوش
گاز محافظ آرگون، یکی از حیاتی‌ترین تجهیزات جوشکاری آرگون است. این گاز بی‌اثر، جوش و الکترود را از اکسیژن و سایر آلودگی‌های جوی محافظت می‌کند. رگولاتور گاز نیز ابزاری است که فشار بالای داخل سیلندر را به فشار پایین و قابل استفاده برای جوشکاری تبدیل می‌کند.
اجزای رگولاتور گاز
- گیج فشار سیلندر: نشان‌دهنده فشار گاز داخل سیلندر.
- گیج فشار خروجی: نشان‌دهنده فشار گاز خروجی از رگولاتور.
- پیچ تنظیم: برای تنظیم فشار گاز خروجی.
سخن پایانی
آشنایی با تجهیزات جوشکاری آرگون و نحوه عملکرد هر یک، گامی مهم در جهت تبدیل شدن به یک جوشکار ماهر است. از انتخاب دستگاه جوش مناسب گرفته تا شناخت انواع الکترودها و تورچ‌ها، هر جزئی از این مجموعه، در نتیجه نهایی کار تاثیرگذار است. با درک دقیق این ابزارها و استفاده صحیح از آنها، می‌توانید جوش‌هایی با بالاترین کیفیت و دقت ایجاد کنید.
امیدواریم این مقاله توانسته باشد اطلاعات مفیدی را در مورد تجهیزات جوشکاری TIG در اختیار شما قرار دهد. با در نظر گرفتن نکات مطرح شده، می‌توانید با اطمینان بیشتری به خرید و استفاده از این ابزارها بپردازید.
سوالات متداول
- برای جوشکاری آلومینیوم به چه نوع دستگاه جوش آرگون نیاز است؟
برای جوشکاری آلومینیوم، به دلیل وجود لایه اکسید روی سطح فلز، نیاز به دستگاه جوش آرگون با جریان AC است. جریان AC باعث می‌شود لایه اکسید شکسته شده و جوش باکیفیتی ایجاد شود. دستگاه‌های AC/DC این امکان را فراهم می‌کنند.
- چه تفاوتی بین جوشکاری TIG هوا خنک و آب خنک وجود دارد؟
تورچ‌های هوا خنک برای جریان‌های پایین (زیر ۲۰۰ آمپر) مناسب هستند و نیازی به سیستم خنک‌کننده ندارند. اما تورچ‌های آب خنک برای جریان‌های بالا (بالای ۲۰۰ آمپر) استفاده می‌شوند و با استفاده از آب، حرارت را از تورچ دور می‌کنند تا از آسیب دیدن آن جلوگیری شود.
- آیا می‌توان از گازهای دیگری به جای آرگون در جوشکاری TIG استفاده کرد؟
بله، در برخی موارد می‌توان از مخلوط گازهای آرگون و هلیوم برای افزایش نفوذ جوش در فلزات ضخیم استفاده کرد. با این حال، گاز آرگون به دلیل عملکرد پایدار و هزینه مناسب، متداول‌ترین گاز محافظ در جوشکاری TIG است.
بدون دیدگاه